Sociale hypotheek los je deels af met de waarde die je toevoegt aan de samenleving

Stel, je hebt een idee dat niet direct een verdienmodel heeft maar waar de samenleving wel een stuk beter van wordt, hoe kom je dan aan startkapitaal voor een onderkomen? Daar is de sociale hypotheek voor bedacht. Je leent dan geld voor jouw ‘maatschappelijk vastgoed’ dat je voor een deel terug kunt betalen met de waarde die je toevoegt aan de samenleving.

Op www.desocialehypotheek.nl kun je precies zien hoe het werkt. En onder deze link kun je de voorwaarden lezen die de provincie er aan koppelt. Het totale budget is € 300.000 en maximaal € 15.000 per aanvrager.

Het idee van de sociale hypotheek komt uit de koker van projectbureau Eurus dat onder meer werkt aan leefbaarheid in dorpen en wijken. Zij bedachten in dat kader het economisch wijkwelzijn. "Kern daarvan is dat wijkwelzijn waarde heeft", legt Henk Kosterink (foto) uit. "Als je het goed doet tenminste. Als het geen waarde heeft voegt het niets toe. Maar heeft het wél waarde, dan zou je die toevoeging te gelde moeten kunnen maken. Voorbeeld: een project om mensen met afstand tot de arbeidsmarkt aan een baan te helpen heeft alleen nut als het doel ook daadwerkelijk bereikt wordt. En áls het lukt, levert dat veel meer op dan alleen een baan voor de betreffende persoon. Dat economische denken laat je anders aankijken tegen wijkwelzijn. Dat je nuttige dingen doet, maar ook dat indirect geld ook geld is. En dat kun je dan weer zijn waarde geven in een hypotheek."

Volgens Eurus is het de hoogste tijd dat sociaal realisme in te zien, op zoek naar herstel van de sociale verbindingen in buurten, wijken en dorpen. Burgers vragen een sociale hypotheek aan om maatschappelijk vastgoed te behouden of te initiëren. Samen met de financier bereken je de waarde van een sociale inspanning en brengt dat in als deel van de aflossing. Het mes snijdt dan aan twee kanten. Het wijkwelzijnswerk zet meer dan ooit zoden aan de dijk, tegelijk blijft het maatschappelijk vastgoed behouden.

Dat maatschappelijk vastgoed, een gebouw ten behoeve van de maatschappij, kan een school zijn, een buurthuis, in deze tijd van terugtrekkende religie zelfs een kerkgebouw.

Rudi Theunissen van Eurus daarover: “Generaties lang zijn de kerkgebouwen van groot belang geweest voor de uitstraling, herkenbaarheid en verbindingen binnen de samenleving. Ze fungeerden als bakens in landschappen en steden, gaven de omgeving cachet en waren voor een groot deel van de bevolking het middelpunt van de contacten. Die uitstraling kan een kek nog steeds hebben. Daarom is het heel belangrijk te kijken naar hergebruik ervan. Een sociale hypotheek zou daar heel goed bij kunnen helpen, als je zoekt naar een maatschappelijke functie waar de lokale samenleving baat bij heeft. Het is mijn overtuiging dat juist de lokale samenleving bepaalt waar de behoefte ligt, en wat men zelf aan inspanning kan en wil leveren.”