Gevolgen verlaging energiebelasting op elektriciteit - voor burgerinitiatieven met duurzame energieprojecten

Postcoderoosregeling en verlaging belasting op elektriciteit 27 juni 2018  

Voor veel energiecoöperaties komt de verlaging van de energiebelasting op elektriciteit als een onwelkome boodschap. ODE Decentraal gaat zich deze zomer, met een expertgroep vanuit onze leden, voorbereiden op de uitwerking van de aanpassing van de energiebelasting op gerealiseerde postcoderoosprojecten en op projecten die nu in ontwikkeling zijn.

In de herfst zullen we aansturen op een terugleververgoeding die nagenoeg hetzelfde functioneert als de terugleververgoeding die de salderingsregeling zal vervangen. Dit kan mogelijk betekenen dat er twee verschillende tarieven komen: voor een collectief project, en voor een individueel systeem, omdat het eigen gebruik op je eigen huis in alle waarschijnlijkheid hoger is dan bij een collectief dak.

Handelingsperspectief
De postcoderoosregeling is ooit bedacht voor burgers die zelf geen dak hadden. Deze regeling bood een handelingsperspectief aan mensen door heel Nederland die actief aan de slag wilden met de energietransitie. Veel burgers hebben zich in de afgelopen jaren in coöperaties georganiseerd om op een gemeenschappelijk dak zonnestroom op te wekken. Ze maakten gebruik van de regeling verlaagd tarief (postcoderoosregeling) om hun businesscase rond te krijgen. In het opzetten, ontwikkelen en administreren van deze projecten zitten duizenden vrijwilligersuren van proactieve burgers.

Rentabiliteit gerealiseerde projecten
ODE Decentraal probeert na de zomer zo snel mogelijk een uitspraak te krijgen over het behoud van de rentabiliteit van reeds gerealiseerde projecten die overgaan in de nieuwe regeling. Daarmee kunnen de projecten die nu in de pijplijn zitten doorontwikkeld worden. Nog voor het tekenen van het Klimaat en Energieakkoord in december willen we helderheid krijgen over de tarieven van de terugleververgoeding voor collectieve projecten, en over wat er precies moet gebeuren om over te stappen op de nieuwe regeling.

Businesscase
De businesscase van de postcoderegeling is gebaseerd op de hoogte van de energiebelasting op elektriciteit. Hoe hoger die belasting des te meer een deelnemer bespaart en hoe meer rendement hij of zij maakt op de investering. Nu was dit rendement al niet hoog, maar dankzij de inzet van vrijwillige uren van burgers kon het vaak net financieel rondgerekend worden. In veel gevallen werd er vanuit gegaan dat de energiebelasting gelijk zou blijven of zelfs zou stijgen. Bij een verlaging van de energiebelasting op elektriciteit zullen deelnemers echter minder gaan besparen dan bij aanvang van deelname is voorgerekend. De regeling verlaagd tarief was dan wel voor 15 jaar gegarandeerd, maar de hoogte van de energiebelasting niet. Daarover wordt nu in het nieuwe Klimaat- en Energieakkoord afgesproken dat deze de komende jaren zal dalen en dat de energiebelasting op gas zal stijgen.

Versnelling energietransitie
ODE Decentraal ziet in dat het besluit tot deze aanpassing van de energiebelasting noodzakelijk is om de energietransitie te versnellen. Als belangenvereniging staan wij voor de belangen van onze leden. We moeten echter ook kijken naar het belang van de energietransitie in zijn geheel. En als we dat doen, dan kunnen we alleen maar constateren dat het verlagen van de belasting op elektriciteit een sterke versnelling van de energietransitie zal teweegbrengen. ODE Decentraal zal daarom niet proberen om de verlaging van de energiebelasting op elektriciteit tegen te houden. We gaan ons er echter wel vol voor inzetten dat de overlast en financiële risico’s, die deze aanpassing voor onze leden kan betekenen, beperkt blijven.

Rendabele businesscase
Wij hebben, in samenwerking met de NVDE, aan het ministerie van Economische Zaken en Klimaat gevraagd om een passage in het Klimaat- en Energieakkoord op te nemen waaruit blijkt dat een rendabele businesscase van gerealiseerde projecten en toekomstige projecten gegarandeerd blijft. De NVDE is bij de onderhandelingen voor het nieuwe Klimaat en Energieakkoord direct vertegenwoordigd aan de overlegtafel voor de gebouwde omgeving.

Budgettaire consequenties
Omdat dit voorstel budgettaire consequenties heeft, zal ook het Ministerie van Financiën hierover moeten beslissen. Het lijkt er daarom op dat we hier, in dit late stadium van de onderhandelingen, geen harde garanties op zullen krijgen. Wel wordt er een passage opgenomen waarin wordt erkend dat deze aanpassing in de energiebelasting verschillende businesscases raakt (bijvoorbeeld ook financial lease) en dat hier een oplossing voor wordt gezocht in de uitwerking na de zomer.

Stevig beroep op burgers
Er wordt een Klimaat- en Energieakkoord voorbereid waarin een stevig beroep wordt gedaan op burgers om (in hun eigen leefomgeving) actief mee te werken aan de energietransitie. Wij vertrouwen erop dat er een goede oplossing komt voor die eerste pioniers en leden van postcoderooscoöperaties, die in de afgelopen jaren hun denkkracht, hun vrije tijd, expertise en geld hebben ingezet om een enorm complexe regeling werkend te krijgen. Deze groep laten zitten zou een bijzonder negatief signaal zijn naar actieve burgers in de energietransitie, dat kunnen we ons in Nederland nu niet permitteren.