1 op 5 ‘stemt op zijn sportschoenen’ bij gemeenteraadsverkiezingen

Weegt sport zwaar als jouw rode potlood boven het stembiljet voor de gemeenteraadsverkiezingen zweeft? Wie stemt er 21 maart 2018 daadwerkelijk ‘op zijn sportschoenen’? Wie stemt er 21 maart 2018 daadwerkelijk ‘op zijn sportschoenen’? Onderzoeken van Mulier Instituut en GFK geven aan dat sportonderwerpen flink meetellen. In de gemeenten waar Stemwijzer, MijnStem of Kieskompas beschikbaar zijn, kun je dat zelf checken.

In 44 gemeenten zijn er Stemwijzers waarmee je je kunt oriënteren op welke partij je gaat stemmen. En in 35 gemeenten wordt het Kieskompas aangeboden. En dan is er ook nog MijnStem. Check via www.gemeenteraad.nl of je woont in één van de gemeenten (66% van alle gemeenten) met een stemhulp.
Volgens onderzoeken van Mulier Instituut en GFK (in opdracht van NOC*NSF) telt de sport behoorlijk mee bij de verkiezingen op 21 maart 2018. Daarbij zijn echter geen andere lokale thema’s als wonen, veiligheid, werken en zorg meegenomen. De stemwijzers zullen hier de komende tijd mogelijk een ander beeld in geven.

Sport slaat een brug naar andere sectoren
Desalniettemin lijkt sport de wind mee te hebben. In de Sportcampagne van NOC*NSF, sportbonden, vereniging Sport en Gemeenten en Sportkracht12 ligt het accent op de maatschappelijke rol van de sport. Door zich breder te positioneren, probeert sport een brug te slaan naar zorg, onderwijs, kinderopvang en bijvoorbeeld ruimtelijke ordening. Dat is een ander verhaal dan de eeuwige roep om een nieuw clubgebouw. Open clubs denken verder dan accommodatie en competitie, stellen zich open naar de samenleving en leveren zo een grotere maatschappelijke bijdrage. Mogelijk speelt die transitie al een rol in de voor de sport positieve uitslag van het Nationaal Sportonderzoek van Mulier.

Meer investeren in schoolzwemmen
Een op de vijf stemgerechtigden zegt volgens Mulier Instituut de sportstandpunten van politieke partijen mee te nemen bij de keuze. Interessant is dat ook niet-sporters en incidentele sporters het in meerderheid (63 procent) belangrijk vinden dat de gemeente geld uitgeeft om sportbeoefening te stimuleren. Hoe meer iemand sport, hoe belangrijker dat gevonden wordt. Op de vraag waar bezuinigd of juist geïnvesteerd moet worden, is schoolzwemmen de grote winnaar: 42 procent van de ondervraagden (een representatief internetpanel van volwassenen tussen 18 en 79 jaar) vindt dat meer in schoolzwemmen moet worden geïnvesteerd.

Colleges: zet in op sportparticipatie
Opvallend is ook de stijging van de steun voor sport- en beweegbeleid: in 2014 vond 25 procent van de ondervraagden dat hier niet op bezuinigd moet worden en vier jaar later is dat maar liefst 40 procent. Een conclusie: nieuwe colleges die inzetten op sportparticipatie zullen daarin weinig tegenstand ondervinden. Echter: het investeren in topsport en topsportevenementen en onderhoud/renovatie van bestaande sportaccommodaties staat voor veel kiezers op het lijstje ‘mag op worden bezuinigd’.

Gezonde leefomgeving is belangrijk
Het onderzoek van het Mulier Instituut werd een dag later gevolgd door GFK Onderzoek in opdracht van NOC*NSF. In de maandelijkse Sportdeelname-peiling is in december een aantal vragen toegevoegd over de gemeenteraadsverkiezingen. Daarbij zijn de thema’s uit de Sportcampagne voorgelegd aan de respondenten met de vraag welk onderwerp zij belangrijk vinden bij de gemeenteraadsverkiezingen. Daarbij zijn negen sportthema’s geformuleerd, die in de Sportcampagne als prioriteit in sportdebatten en mailings onder de aandacht van lokale politici worden gebracht.

Met stip bovenaan staat ‘bevorder een gezonde leefomgeving door samenwerking van sport, onderwijs en zorg’. En dat is best opvallend, omdat dit een vrij abstract geformuleerd gegeven is. Wie zou precies ideeën hebben bij de invulling van samenwerking tussen sport, onderwijs en zorg? Bevorderen van een gezonde leefomgeving is in elk geval bij gemiddeld 45 procent van de bevolking een belangrijk onderwerp.

Verdeelde meningen over sportevenementen
De meningen lopen fors uiteen tussen leeftijdsgroepen als het gaat om het organiseren van sportevenementen: 15-30-jarigen geven vaker aan dat ze dit een belangrijk onderwerp vinden (15-18 procent) dan 31-80-jarigen (8-9 procent). Op de formulering van dit thema is overigens wel wat af te dingen: ‘organisatie van sportevenementen, omdat dit een positieve impact heeft op de gezondheid van mensen’? Die associatie zal niet iedereen met sportevenementen hebben en dit zal ook zeker niet altijd het geval zijn: denk maar aan de hoeveelheden bier die supporters consumeren bij het kijken naar topsportevenementen…

Jonge stemmers kiezen voor verduurzaming
De respondenten van het Sportdeelname-onderzoek geven verder aan dat ze toegang tot het platteland of de natuur en investeren in goede accommodaties en ondersteuning van sportclubs belangrijk vinden. De groep 19-30 jaar springt er verder uit in de aandacht voor de verduurzaming van sportaccommodaties (29 procent tegenover bijvoorbeeld 16 procent bij de 45-64 jarigen).

Sport in stemwijzers: 3 gemeenten vergeleken
Op 14 februari zijn de (meeste) StemWijzers voor de gemeenteraadsverkiezingen online gegaan. We namen de proef op de som in Apeldoorn, Amersfoort en Amstelveen.

In de Stemwijzer van Apeldoorn zijn drie vragen opgenomen over sport: ‘Apeldoorn moet minder geld aan evenementen voor topsport uitgeven’; ‘Kinderen onder de 12 jaar moeten gratis kunnen sporten’ en ‘Apeldoorn moet schoolzwemmen opnieuw invoeren en betalen’.

In Amersfoort daarentegen is maar één sportgerelateerde vraag opgenomen, namelijk over schoolzwemmen.

In Amstelveen vinden we de stellingen ‘De gemeente moet afzien van nieuwbouw van zwembad De Meerkamp’ ; ‘Er mogen geen sportvelden komen in de polders rond Amstelveen’ en ‘Bij De Poel mogen geen nieuwe recreatiemogelijkheden komen, plus de eerste positief geformuleerde stelling: ‘De gemeente moet meer geld uitgeven aan voorzieningen voor topsport’.

Dit zijn drie van de 44 gemeenten waarmee je via Stemwijzer.nl je politieke voorkeur kunt testen. Het zal dus moeilijk worden één lijn te halen uit de peilingen via Stemwijzer op de sportthema’s, maar voor een regelmatig terugkerend thema als schoolzwemmen is dat waarschijnlijk wel mogelijk. Ook eindigt elke stemwijzer met de vraag welke onderwerpen extra mogen meewegen en dat kan ook interessant inzicht geven. Check hier of ook in jouw gemeente een stemwijzer beschikbaar is.
Een paar dagen later werd Kieskompas gelanceerd voor 35 gemeenten, naar eigen zeggen de meest betrouwbare stemhulp omdat gecheckt wordt of de standpunten die de partijen aanleveren, ook daadwerkelijk in hun programma staan.