Vrijwilligers palliatieve terminale zorg (VPTZ)
Een man belt laat op de avond aan bij een appartement. Een vrouw doet open. In een van de kamers ligt haar man. Zijn ademhaling is onregelmatig, hij steunt en kreunt. Praten zit er niet meer in. Deze man ligt op sterven en de man die binnenkomt is een vrijwilliger. Die houdt deze nacht de wacht, zodat mevrouw haar broodnodige rust kan pakken.
Dit is een scene uit de podcast over vrijwillige palliatieve terminale zorg, waar ZwolleDoet! momenteel aan werkt. Met andere woorden: een luister-documentaire, ondersteund met fotografie.
‘Had ik dit maar eerder geweten’
Wat als je ziek bent en niet meer beter wordt? Dan komt er veel op jou en je naasten af. En ontstaat onder meer de vraag waar je wil zijn als je doodgaat. Het overgrote deel van de mensen kiest ervoor om thuis, in hun vertrouwde omgeving, te sterven.
Maar wat als de zorg weken duurt, als het waken je naasten te veel wordt of als er weinig mensen in je omgeving zijn die jou die zorg kunnen geven? Dan kunnen vrijwilligers palliatieve terminale zorg (VPTZ) een oplossing zijn.
ZwolleDoet! is een van de steunpunten in Nederland die de inzet van zulke vrijwilligers coördineert. ‘Steevast krijgen we van nabestaanden te horen ‘had ik maar eerder geweten dat deze hulp er was’’, vertelt Ilse Raanhuis van ZwolleDoet! ‘Ze roepen vaak veel te laat hulp in. Dan lopen ze zelf al weken, soms maanden, op hun reserves. Om zo veel mogelijk mensen te laten sterven waar zij willen en mantelzorgers te helpen om de zorg voor de zieke goed vol te houden, besloten we in 2024 om VPTZ in een eerder stadium onder de aandacht te brengen.’
ZwolleDoet! is een lokale steunpunt die hiervoor subsidie kreeg van het Oranjefonds. Daarmee bracht ZwolleDoet! met hulp van zo’n veertig mensen uit Zwolle, Hattem, Kampen en Zwartewaterland in beeld welke drempels én motieven er spelen bij het vragen om de hulp van een vrijwilliger.
7 stappen in beeld
‘In mei 2024 brainstormden we met die groep van veertig mensen (verpleegkundigen, thuiszorgmedewerkers, vrijwilligers, nabestaanden, professionals van ZwolleDoet! en mensen die nog nooit eerder bij het onderwerp palliatieve terminale zorg hadden stilgestaan) over de stappen die mensen zetten vanaf het moment dat ze weten dat iemand ongeneeslijk ziek is tot het moment van definitief afscheid nemen’, vertelt Ilse. ‘Hoe beter ZwolleDoet! begrijpt wat in hen omgaat, hoe beter we hulp kunnen bieden. Het resultaat is een praatplaat die de 7 stappen in beeld brengt die mensen zetten in het traject van weten dat iemand palliatief ziek is tot en met het afscheid.
Trots op de podcast
‘En nu staan we aan de vooravond van de lancering van een podcast met fotografie. Een luister-documentaire met beelden’, zegt Ilse enthousiast. ‘Dit is een productie van de Zwolse journalist Mirjam van Huet en de Zwolse fotograaf Leah Kreiter. Vorig jaar trok hun expositie Gezichten van Eenzaamheid, een combinatie van geschreven verhalen en meters hoge portretfoto’s, vier maanden lang Zwollenaren naar verschillende expositielocaties om kennis te maken met mensen die weten wat eenzaamheid is.
ZwolleDoet! is er trots op om binnenkort (naar verwachting in het voorjaar van 2025) de podcast over VPTZ te lanceren. Hieraan werken onder meer nabestaanden, vrijwilligers, een specialist, een huisarts, wijkverpleegkundigen en een onderzoeker mee.
Meer informatie
Wil jij vrijwilliger worden of meer informatie over hulp van een vrijwilliger? Ga dan naar https://zwolledoet.nl/startpuntinformelezorg/terminalezorg Wil jij meedenken over of meewerken aan het eerder in beeld brengen van vrijwillige palliatieve terminale zorg? Neem dan contact op met Riëtte Dankelman via r.dankelman@zwolledoet.nl