Olster dorpskerk straks voor hele dorp

Hoe maak je van een kerk waar nog maar weinig te doen is een nieuwe ontmoetingsplaats voor het dorp? In Olst ging de Stichting Behoud Olster Dorpskerk er voortvarend mee aan de slag. Het kerkplein is al groen ingericht door de gemeente en een initiatiefgroep en voor de kerk zelf liggen de voorlopige ontwerpen klaar. ‘Ook de meeste oudere kerkgangers zagen wel dat er wat moest gebeuren om de kerk te behouden’, zegt voorzitter Rob Bakker. De sociale hypotheek van Provincie Overijssel is een welkome aanvulling op het budget om die verandering te realiseren.

 Het gaat met heel veel kerken in het land zo: het aantal leden van de kerkelijke gemeente loopt terug, de vergrijzing slaat toe en op zondag gaat nog maar een handjevol mensen naar de eredienst. Dat was in Olst niet anders: ‘De protestantse gemeente in Olst heeft nog 500 leden, daarvan gaat nog maar zo’n tien procent naar de erediensten. De rest van de week stond de kerk, op een enkele rouw- en trouwdienst na, leeg. En dat is jammer voor zo’n markant gebouw, een Rijksmonument, dat echt in het hart van het dorp ligt. Dat wil je behouden, niet alleen voor de leden van de kerk maar ook voor de verenigingen en bevolking in Olst’.

Om iedereen mee te nemen in de plannen werd door de stichting en de kerkenraad eerst een informatie-avond gehouden en een enquête uitgezet. ‘We wilden goed kijken wat past. Een groot voordeel is dat de kerkelijke gemeente eigenaar is van het kerkgebouw. We kunnen dus, ook in de nieuwe opzet, gewoon plek blijven bieden aan de erediensten. Uit de enquête bleek dat ook van de kerkgangers de meerderheid wel zag dat verandering noodzakelijk is’.

Een architect maakte schetsontwerpen hoe de kerk het huis kon worden van het hele dorp, en niet alleen van de kerkelijke gemeente. Uit een haalbaarheidsonderzoek bleek dat het gebruik kan worden vergroot als het schipdeel van de kerk flexibeler wordt ingericht. Dat betekende onder andere dat de kerkbanken eruit gaan en worden vervangen door stoelen zodat verschillende opstellingen kunnen worden gemaakt voor onder andere vieringen, rouw en trouwdiensten, muziekuitvoeringen en tentoonstellingen. Maar ook heidagen, lezingen, seminars, cursussen en vergaderingen, jubilea, een receptie of diner behoren met een flexibeler opstelling tot de mogelijkheden. Het verenigingsgebouw naast de kerk werd in de plannen meegenomen.

Bij de plannen werd niet alleen gekeken naar het duurzame behoud van de gebouwen, maar ook naar de duurzaamheid van de gebouwen zelf. ‘Zo gaan we in de grootste ruimte van de kerk –het schip- de wanden tot aan de hoge ramen isoleren en er komt een nieuwe vloer met vloerverwarming in. De energie komt van zonnepanelen en een warmtepomp. Zo hebben we meer comfort en minder kosten’. Een aanbouw voor toiletten en garderobe staat ook op het bouwprogramma.

Vergunningen worden aangevraagd en advies ingewonnen bij de monumentencommissie en het Steunpunt van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed. Het aantal actieve vrijwilligers dat een steentje bijdraagt, is gegroeid. ‘In een kleine kerkgemeenschap is uiteraard het aantal actieve vrijwilligers ook beperkt tot onder andere leden van de kerkenraad, pastorale activiteiten, de koffiedames en de schoonmaak. Nu hebben we meer mensen die ook willen helpen met de eenvoudige verbouwingsklussen en straks met de organisatie van activiteiten’.

Om te zorgen dat in een volwaardig ‘dorpshuis’ ook een natje en droogje beschikbaar is, zijn contacten gelegd met een plaatselijke horeca-ondernemer. ‘Bij de opening van het vergroende kerlplein hebben we samen geluncht aan lange tafels. We zien nu al dat alle reuring rondom de kerk verbinding geeft in het dorp. Mensen vragen echt of ze ook wat kunnen doen’.

Alle ambitieuze plannen moeten natuurlijk wel worden betaald. En op dat bouwbudget was de 15.000 euro sociale hypotheek een welkome aanvulling. ‘Als tegenprestatie leveren de dorpelingen samen heel veel vrijwillige inzet. Die houden we bij in een Excel-bestand. De teller staat nu al op 850 uren, dus dat gaat zeker lukken’.